FaclairDictionary EnglishGàidhlig

News Naidheachdan

B2 - Eadar-mheadhanach Adhartach - Coimhead GàidhligB2 - Upper Intermediate - Watch Gaelic

Criomagan bhidio gun fho-thiotalan bho phrògraman BBC ALBA le tar-sgrìobhadh Gàidhlig, eadar-theangachadh Beurla is briathrachas. Faodaidh tu na cuspairean a sheòrsachadh a rèir a’ chuspair. Unsubtitled clips from BBC ALBA programmes with a Gaelic transcription, an English translation and vocabulary. You can sort the clips by topic.

Tha Coimhead Gàidhlig ag obrachadh leis an fhaclair. Tagh an taba ‘teacsa Gàidhlig’ agus tagh facal sam bith san teacsa agus fosglaidh am faclair ann an taba ùr agus bidh mìneachadh den fhacal ann. Watch Gaelic is integrated with the dictionary. Select the tab ‘Gaelic text’ and choose any word and the dictionary will open and you will see the English explanation of the Gaelic word.

Video is playing in pop-over.

An Sgàthan

Gaelic Gàidhlig

[Innes Rothach - Preseantair] Bha seinn gu leòr ri chluinntinn ann an taigh Màiri agus Peigi Anndra ann an Uibhist a Deas air an deireadh sheachdain. Seo an dachaigh far an do chruinnich Mairead Fay Sheothach mòran de dh’òrain na sgìre o chionn còrr is ceithir fichead bliadhna. ‘S i Fiona J NicChoinnich a chuir air dòigh an tachartas, An Sgàthan agus bha Shona NicDhòmhnaill anns an èisteachd.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Thug an tachartas, An Sgàthan, daoine air slighe a dhùisgeadh na ciadfathan chun nan seallaidhean, fàilidhean, fuaimean agus àrainneachd air an do chuir Mairead Fay Shaw eòlas ann an Uibhist agus Canaigh. Gach rud a bha cudromach dha na daoine air na h-eileanan sin.

[Fiona J NicChoinnich] Thagh mi seachd diofar seòrsa òrain – Puirt à Beul no Cumha no luaidh agus an uair sin bha mi smaoineachadh uill, tha mise airson a bhith dèanamh rudeigin anns an aon stoidhle. So thàinig mi ann an seo agus bha mise a’ coimhead air na seallaidhean agus seòrsa faireachdainn a bha mise faighinn.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Air an rathad gu taigh Màiri Anndra bha comharran ann a bheireadh tuigse air pearsa Mairead Fay Shaw.

[Fiona J NicChoinnich] Cailleach-oidhche. Carson a tha sin cudromach? Cailleach-oidhche air a’ phiàna ann an taigh Chanaigh.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Agus beagan cheumannan suas an rathad, comharra eile.

[Fiona J NicChoinnich] Ille Mhìcheal sinn sruthan. Gabhaidh sinn e gu cridheil càirdeil. Mar bu chòir dha a bhith.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Sruthan, a’ cuimhneachadh blas, fàileadh agus àm sònraichte dhen bhliadhna.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Airson gach òrain a thagh Fiona, sgrìobh i òran Gàidhlig na fhreagairt air.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] A-nuas an rathad chuala sinn na h-òrain a chruinnich Mairead anns an taigh seo agus a-nis cluinnidh sinn na h-òrain a tha Fiona air a sgrìobhadh. A’ chiad òran – Na Machraichean Mòra.

[Fiona J NicChoinnich] ‘S ann an seo a tha na h-òrain, na seann òrain agus ‘s ann an seo a tha na h-òrain ùra. Tha na faireachdainnean a’ tighinn bhon talamh fhèin, tha a h-uile rud ceangailte ri chèile.

[Penny Burgess] Bha aon fhear ann agus bha e toirt a-staigh na gaoithe, mar gum biodh gèil is gaillean is an uair sin cho socair is cho sìobhalta ‘s bha e dìreach àlainn agus bha òran beag eile ann airson a’ chlann bheaga a bhith a’ cluich a-muigh às an taigh, mun cuairt nan cnoc ann an seo mar a bhiodh iad o chionn bliadhnaichean air ais.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Shona NicDhòmhnall, BBC An Là, Uibhist a Deas.

 

 

Edinburgh Book Festival

English Beurla

[Innes Munro – Presenter] There was plenty of singing to be heard in Mairi and Peggy Andrew’s house in South Uist at the weekend. This is the home where Margaret Fay Shaw gathered many of the songs from the area more than 80 years ago. It was Fiona J Mackenzie who set up the event, An Sgàthan, and Shona MacDonald was in the audience.

[Shona Macdonald – Reporter] The event, An Sgàthan, took people on a journey which would awaken their senses to the views, smells, sounds and environment that Margaret Fay Shaw experienced in Uist and Canna. Everything that was important to the people on those islands.

[Fiona J MacKenzie] I chose seven different kinds of songs including Mouth Music, Laments and Waulking songs and then I was thinking well, I want to be doing something in the same style. So I came here and took in the views to see how they made me feel.

[Shona Macdonald – Reporter] On the way to Màiri Andrew’s house there were clues to give an understanding of Mairead Fay Shaw’s character.

[Fiona J MacKenzie] An owl. Why is that important? The owl on the piano in the house in Canna.

[Shona Macdonald – Reporter] And a few steps down the road, another clue.

[Fiona J MacKenzie] On Michaelmas we’ll make a special cake. We’ll eat it happily and as friends. As it should be eaten.

[Shona Macdonald – Reporter] Michaelmas cake, remembering the taste, smell and a special time of year.

[Shona Macdonald – Reporter] For each song Fiona chose, she wrote another in Gaelic as a modern-day response.

[Shona Macdonald – Reporter] Down the road we heard the songs that Mairead collected in this house and now we’ll hear the songs that Fiona has written. The first song – the Big Machair.

[Fiona J MacKenzie] The songs are here, the old songs and the new songs are here too. The feelings come from the land itself, everything is connected.

[Penny Burgess] There was one song about the wind, gales and storms and then calmness and it was just lovely and there was another little song for children, about playing outdoors like they did years ago.

[Shona Macdonald – Reporter] Shona Macdonald, BBC An Là, South Uist.

 

 

An Sgàthan

Gaelic Gàidhlig

[Innes Rothach - Preseantair] Bha seinn gu leòr ri chluinntinn ann an taigh Màiri agus Peigi Anndra ann an Uibhist a Deas air an deireadh sheachdain. Seo an dachaigh far an do chruinnich Mairead Fay Sheothach mòran de dh’òrain na sgìre o chionn còrr is ceithir fichead bliadhna. ‘S i Fiona J NicChoinnich a chuir air dòigh an tachartas, An Sgàthan agus bha Shona NicDhòmhnaill anns an èisteachd.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Thug an tachartas, An Sgàthan, daoine air slighe a dhùisgeadh na ciadfathan chun nan seallaidhean, fàilidhean, fuaimean agus àrainneachd air an do chuir Mairead Fay Shaw eòlas ann an Uibhist agus Canaigh. Gach rud a bha cudromach dha na daoine air na h-eileanan sin.

[Fiona J NicChoinnich] Thagh mi seachd diofar seòrsa òrain – Puirt à Beul no Cumha no luaidh agus an uair sin bha mi smaoineachadh uill, tha mise airson a bhith dèanamh rudeigin anns an aon stoidhle. So thàinig mi ann an seo agus bha mise a’ coimhead air na seallaidhean agus seòrsa faireachdainn a bha mise faighinn.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Air an rathad gu taigh Màiri Anndra bha comharran ann a bheireadh tuigse air pearsa Mairead Fay Shaw.

[Fiona J NicChoinnich] Cailleach-oidhche. Carson a tha sin cudromach? Cailleach-oidhche air a’ phiàna ann an taigh Chanaigh.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Agus beagan cheumannan suas an rathad, comharra eile.

[Fiona J NicChoinnich] Ille Mhìcheal sinn sruthan. Gabhaidh sinn e gu cridheil càirdeil. Mar bu chòir dha a bhith.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Sruthan, a’ cuimhneachadh blas, fàileadh agus àm sònraichte dhen bhliadhna.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Airson gach òrain a thagh Fiona, sgrìobh i òran Gàidhlig na fhreagairt air.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] A-nuas an rathad chuala sinn na h-òrain a chruinnich Mairead anns an taigh seo agus a-nis cluinnidh sinn na h-òrain a tha Fiona air a sgrìobhadh. A’ chiad òran – Na Machraichean Mòra.

[Fiona J NicChoinnich] ‘S ann an seo a tha na h-òrain, na seann òrain agus ‘s ann an seo a tha na h-òrain ùra. Tha na faireachdainnean a’ tighinn bhon talamh fhèin, tha a h-uile rud ceangailte ri chèile.

[Penny Burgess] Bha aon fhear ann agus bha e toirt a-staigh na gaoithe, mar gum biodh gèil is gaillean is an uair sin cho socair is cho sìobhalta ‘s bha e dìreach àlainn agus bha òran beag eile ann airson a’ chlann bheaga a bhith a’ cluich a-muigh às an taigh, mun cuairt nan cnoc ann an seo mar a bhiodh iad o chionn bliadhnaichean air ais.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Shona NicDhòmhnall, BBC An Là, Uibhist a Deas.

 

 

Edinburgh Book Festival

English Beurla

[Innes Munro – Presenter] There was plenty of singing to be heard in Mairi and Peggy Andrew’s house in South Uist at the weekend. This is the home where Margaret Fay Shaw gathered many of the songs from the area more than 80 years ago. It was Fiona J Mackenzie who set up the event, An Sgàthan, and Shona MacDonald was in the audience.

[Shona Macdonald – Reporter] The event, An Sgàthan, took people on a journey which would awaken their senses to the views, smells, sounds and environment that Margaret Fay Shaw experienced in Uist and Canna. Everything that was important to the people on those islands.

[Fiona J MacKenzie] I chose seven different kinds of songs including Mouth Music, Laments and Waulking songs and then I was thinking well, I want to be doing something in the same style. So I came here and took in the views to see how they made me feel.

[Shona Macdonald – Reporter] On the way to Màiri Andrew’s house there were clues to give an understanding of Mairead Fay Shaw’s character.

[Fiona J MacKenzie] An owl. Why is that important? The owl on the piano in the house in Canna.

[Shona Macdonald – Reporter] And a few steps down the road, another clue.

[Fiona J MacKenzie] On Michaelmas we’ll make a special cake. We’ll eat it happily and as friends. As it should be eaten.

[Shona Macdonald – Reporter] Michaelmas cake, remembering the taste, smell and a special time of year.

[Shona Macdonald – Reporter] For each song Fiona chose, she wrote another in Gaelic as a modern-day response.

[Shona Macdonald – Reporter] Down the road we heard the songs that Mairead collected in this house and now we’ll hear the songs that Fiona has written. The first song – the Big Machair.

[Fiona J MacKenzie] The songs are here, the old songs and the new songs are here too. The feelings come from the land itself, everything is connected.

[Penny Burgess] There was one song about the wind, gales and storms and then calmness and it was just lovely and there was another little song for children, about playing outdoors like they did years ago.

[Shona Macdonald – Reporter] Shona Macdonald, BBC An Là, South Uist.

 

 

ciadfathan

senses

Canaigh

Canna

Puirt-à-Beul

Mouth Music

Cumha

Lament

comharran

marks, signs

pearsa

character