FaclairDictionary EnglishGàidhlig

News Naidheachdan

B2 - Eadar-mheadhanach Adhartach - Coimhead GàidhligB2 - Upper Intermediate - Watch Gaelic

Criomagan bhidio gun fho-thiotalan bho phrògraman BBC ALBA le tar-sgrìobhadh Gàidhlig, eadar-theangachadh Beurla is briathrachas. Faodaidh tu na cuspairean a sheòrsachadh a rèir a’ chuspair. Unsubtitled clips from BBC ALBA programmes with a Gaelic transcription, an English translation and vocabulary. You can sort the clips by topic.

Tha Coimhead Gàidhlig ag obrachadh leis an fhaclair. Tagh an taba ‘teacsa Gàidhlig’ agus tagh facal sam bith san teacsa agus fosglaidh am faclair ann an taba ùr agus bidh mìneachadh den fhacal ann. Watch Gaelic is integrated with the dictionary. Select the tab ‘Gaelic text’ and choose any word and the dictionary will open and you will see the English explanation of the Gaelic word.

Video is playing in pop-over.

Taisbeanadh a' Chogaidh Mhòir ann an Uibhist a Deas

Gaelic Gàidhlig

[Dòmhnall Angaidh Moireasdan] Nise tha taisbeanadh ga chumail ann an Uibhist an-dràsta dhen leabhar 'Cruinneachaidh', anns a bheil ainmean dhaoine a chaill am beatha sa Chogadh Mhòr. A bharrachd air sin tha taisbeanadh ann mu mhaighstir Iain MacNèill air an deach crois an airm a bhuileachadh thuras. Tha e a’ dol aig Taigh-tasgaidh Chill Donnain airson beagan làithean ri thighinn. Le barrachd, seo Shona NicDhòmhnaill.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Tha an taisbeanadh, an leabhar ‘Cruinneachadh’ air tighinn gu Taigh-tasgaidh Chill Donnain. Còmhla ris na còig sèithrichean às Eaglais Naomh Adomnanus ann am Passchendaele. Tha gach sèithear a’ comharrachadh bliadhna dhen Chogadh Mhòr. Còmhla ris an sin tha taisbeanadh air an t-sagart Maighstir Iain MacNèill.

[Raghnall MacFhionghain] Bha e ann an àite, bha e ann an Taigh Chearsabhagh ‘s bha e a bhos againn ‘s bha dùil againn gum faigheamaid an cothrom sin a dhèanamh. Agus bha anns a’ Chiad Chogadh agus mar a dh’ obraich rudan a-mach fhuair sinn a-mach stòiridh gu robh sagart à Barraigh ‘s gun deach a dhroch ghoirteachadh anns a’ Chiad Chogadh agus gur e thog an eaglais a bh’ ann an Gearradh nam Mònadh. So, dh’ obraich a h-uile sìon a-mach math còmhla.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Fhuair Maighstir MacNèill a’ Chrois Airm agus tha am bonn sin agus an fheadhainn eile fhuair e air an gleidheadh aig Ionad Dualchas Bharraigh. An-diugh chaidh an toirt air iasad do Thaigh-tasgaidh Chill Donnain.

[Seonaidh Eardsaidh MacFhioghainn] Bha e na shagart, chaplain , bha e na shagart aig na Camshronaich aig àm a’ Chiad Chogaidh agus fhuair e medals. Fhuair e am Military Cross thrup, an dàrna trup, fhuair e aig Loos a’ chiad trup e agus fhuair e aig Passchendaele. Chaidh a dhroch leòn ann am Passchendaele ann an 1917, ann am Passchendaele chaidh a dhroch leòn an sin agus fhuair e bàr air a’ Mhilitary Cross a bh’ aige cheana.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Nochd litir a sgrìobh an sagart gu teaghlach saighdeir eile às Uibhist a chaidh a leòn, an dèidh dha fhaicinn anns an Ospadal.

[Raghnall MacFhionghain] ‘S tha e math gun dearg sinn an cur a-staigh ann an seo ‘s gum faic daoine eile iad seach a bhith glaiste ann am preasa. Bha muinntir Bharraigh bha iad uabhasach fhèin toilichte gun d’ fhuair iad an cothrom tighinn a-null an seo an-diugh. Bha Alasdair, tha e dèanamh tòrr, MacEachainn, bha e uabhasach fhèin toilichte na litrichean sin a th’ aige agus tha iad sean, sean. Na teaghlaichean air falbh air fad, na daoine air falbh, tha e doirbh, doirbh tuigsinn na chaidh na teaghlaichean a bha sin troimhe ann na seann làithean. Bha rudan doirbh gu leòr ach nuair a tha thu call teaghlach mar sin tha e truagh, tha e truagh.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Bidh an leabhar agus sèithrichean eaglais Passchendaele gan toirt air falbh Dimàirt sa tighinn. Ach bidh an taisbeanadh air Maighstir Iain MacNèill ri fhaicinn airson beagan làithean a bharrachd. Shona NicDhòmhnaill, BBC An Là, ann an Uibhist a Deas.

 

 

WW1 exhibition in South Uist

English Beurla

[Donald Morrison – Presenter] Now, an exhibition is currently being held in Uist on the book ‘Cruinneachadh,’ containing the names of those who lost their lives in the First World War. Furthermore, there is an exhibition on Father John MacNeil who was awarded the Military Cross twice. It’s taking place at Kildonan Museum for the next few days. With more, here’s Shona MacDonald.

[Shona MacDonald – Reporter] The exhibition, the book ‘Cruinneachadh,’ has come to Kildonan Museum. Along with five chairs from St Adomnanus Church in Passchendaele. Each chair represents a year of the First World War. Alongside this is an exhibition on the priest Father John MacNeil.

[Ronald MacKinnon] It was in two places, it was in Taigh Chearsabhagh and it was over here and we had hoped we’d get the opportunity to display it. It’s subject was the First World War and as things turned out, a story emerged that a priest from Barra, who was badly injured in the First World War, had built the church in Garynamonie. So everything worked out well together.

[Shona MacDonald – Reporter] Father MacNeil received the Military Cross and that medal, as well as others he was awarded, are held at Barra Heritage Centre. Today they were given on loan to Kildonan Museum.

[John Eardsaidh MacKinnon] He was a priest, a chaplain, with the Cameron Highlanders at the time of the First World War and he received medals. He was awarded the Military Cross twice, he got it at Loos the first time and he also got it at Passchendaele. He was badly injured at Passchendaele in 1917, badly wounded and he was given a bar on his existing Military Cross.

[Shona MacDonald – Reporter] A letter has appeared, written by the priest to the family of another wounded soldier from Uist, after he had seen him in hospital.

[Ronald MacKinnon] It’s good that we were able to include these so that other people can see them, instead of them being locked in a cupboard or something. The Barra folk were very pleased to be able to come over here today. Alasdair, he does a lot, MacEachan, he was very happy with his letters and they’re very, very old. All the families are gone, the people are gone, it’s very difficult to understand what these families went through in the old days. Things were difficult enough but when you lose family like that, it’s tragic.

[Shona MacDonald – Reporter] The book and chairs from Passchendaele will be taken away next Tuesday. But the exhibition on Father John MacNeill can been seen for a few more days. Shona MacDonald, BBC An Là, in South Uist.

 

 

Taisbeanadh a' Chogaidh Mhòir ann an Uibhist a Deas

Gaelic Gàidhlig

[Dòmhnall Angaidh Moireasdan] Nise tha taisbeanadh ga chumail ann an Uibhist an-dràsta dhen leabhar 'Cruinneachaidh', anns a bheil ainmean dhaoine a chaill am beatha sa Chogadh Mhòr. A bharrachd air sin tha taisbeanadh ann mu mhaighstir Iain MacNèill air an deach crois an airm a bhuileachadh thuras. Tha e a’ dol aig Taigh-tasgaidh Chill Donnain airson beagan làithean ri thighinn. Le barrachd, seo Shona NicDhòmhnaill.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Tha an taisbeanadh, an leabhar ‘Cruinneachadh’ air tighinn gu Taigh-tasgaidh Chill Donnain. Còmhla ris na còig sèithrichean às Eaglais Naomh Adomnanus ann am Passchendaele. Tha gach sèithear a’ comharrachadh bliadhna dhen Chogadh Mhòr. Còmhla ris an sin tha taisbeanadh air an t-sagart Maighstir Iain MacNèill.

[Raghnall MacFhionghain] Bha e ann an àite, bha e ann an Taigh Chearsabhagh ‘s bha e a bhos againn ‘s bha dùil againn gum faigheamaid an cothrom sin a dhèanamh. Agus bha anns a’ Chiad Chogadh agus mar a dh’ obraich rudan a-mach fhuair sinn a-mach stòiridh gu robh sagart à Barraigh ‘s gun deach a dhroch ghoirteachadh anns a’ Chiad Chogadh agus gur e thog an eaglais a bh’ ann an Gearradh nam Mònadh. So, dh’ obraich a h-uile sìon a-mach math còmhla.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Fhuair Maighstir MacNèill a’ Chrois Airm agus tha am bonn sin agus an fheadhainn eile fhuair e air an gleidheadh aig Ionad Dualchas Bharraigh. An-diugh chaidh an toirt air iasad do Thaigh-tasgaidh Chill Donnain.

[Seonaidh Eardsaidh MacFhioghainn] Bha e na shagart, chaplain , bha e na shagart aig na Camshronaich aig àm a’ Chiad Chogaidh agus fhuair e medals. Fhuair e am Military Cross thrup, an dàrna trup, fhuair e aig Loos a’ chiad trup e agus fhuair e aig Passchendaele. Chaidh a dhroch leòn ann am Passchendaele ann an 1917, ann am Passchendaele chaidh a dhroch leòn an sin agus fhuair e bàr air a’ Mhilitary Cross a bh’ aige cheana.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Nochd litir a sgrìobh an sagart gu teaghlach saighdeir eile às Uibhist a chaidh a leòn, an dèidh dha fhaicinn anns an Ospadal.

[Raghnall MacFhionghain] ‘S tha e math gun dearg sinn an cur a-staigh ann an seo ‘s gum faic daoine eile iad seach a bhith glaiste ann am preasa. Bha muinntir Bharraigh bha iad uabhasach fhèin toilichte gun d’ fhuair iad an cothrom tighinn a-null an seo an-diugh. Bha Alasdair, tha e dèanamh tòrr, MacEachainn, bha e uabhasach fhèin toilichte na litrichean sin a th’ aige agus tha iad sean, sean. Na teaghlaichean air falbh air fad, na daoine air falbh, tha e doirbh, doirbh tuigsinn na chaidh na teaghlaichean a bha sin troimhe ann na seann làithean. Bha rudan doirbh gu leòr ach nuair a tha thu call teaghlach mar sin tha e truagh, tha e truagh.

[Shona NicDhòmhnaill – Neach-aithris] Bidh an leabhar agus sèithrichean eaglais Passchendaele gan toirt air falbh Dimàirt sa tighinn. Ach bidh an taisbeanadh air Maighstir Iain MacNèill ri fhaicinn airson beagan làithean a bharrachd. Shona NicDhòmhnaill, BBC An Là, ann an Uibhist a Deas.

 

 

WW1 exhibition in South Uist

English Beurla

[Donald Morrison – Presenter] Now, an exhibition is currently being held in Uist on the book ‘Cruinneachadh,’ containing the names of those who lost their lives in the First World War. Furthermore, there is an exhibition on Father John MacNeil who was awarded the Military Cross twice. It’s taking place at Kildonan Museum for the next few days. With more, here’s Shona MacDonald.

[Shona MacDonald – Reporter] The exhibition, the book ‘Cruinneachadh,’ has come to Kildonan Museum. Along with five chairs from St Adomnanus Church in Passchendaele. Each chair represents a year of the First World War. Alongside this is an exhibition on the priest Father John MacNeil.

[Ronald MacKinnon] It was in two places, it was in Taigh Chearsabhagh and it was over here and we had hoped we’d get the opportunity to display it. It’s subject was the First World War and as things turned out, a story emerged that a priest from Barra, who was badly injured in the First World War, had built the church in Garynamonie. So everything worked out well together.

[Shona MacDonald – Reporter] Father MacNeil received the Military Cross and that medal, as well as others he was awarded, are held at Barra Heritage Centre. Today they were given on loan to Kildonan Museum.

[John Eardsaidh MacKinnon] He was a priest, a chaplain, with the Cameron Highlanders at the time of the First World War and he received medals. He was awarded the Military Cross twice, he got it at Loos the first time and he also got it at Passchendaele. He was badly injured at Passchendaele in 1917, badly wounded and he was given a bar on his existing Military Cross.

[Shona MacDonald – Reporter] A letter has appeared, written by the priest to the family of another wounded soldier from Uist, after he had seen him in hospital.

[Ronald MacKinnon] It’s good that we were able to include these so that other people can see them, instead of them being locked in a cupboard or something. The Barra folk were very pleased to be able to come over here today. Alasdair, he does a lot, MacEachan, he was very happy with his letters and they’re very, very old. All the families are gone, the people are gone, it’s very difficult to understand what these families went through in the old days. Things were difficult enough but when you lose family like that, it’s tragic.

[Shona MacDonald – Reporter] The book and chairs from Passchendaele will be taken away next Tuesday. But the exhibition on Father John MacNeill can been seen for a few more days. Shona MacDonald, BBC An Là, in South Uist.

 

 

taisbeanadh

exhibition

sagart

priest

Crois an Airm

Military Cross

Taigh-tasgaidh Chill Donnain

Kildonan Museum

Gearraidh na Mònadh

Garynamonie

Ionad Dualchais Bharraigh

Barra Heritage Centre