FaclairDictionary EnglishGàidhlig

News Naidheachdan

B2 - Eadar-mheadhanach Adhartach - Coimhead GàidhligB2 - Upper Intermediate - Watch Gaelic

Criomagan bhidio gun fho-thiotalan bho phrògraman BBC ALBA le tar-sgrìobhadh Gàidhlig, eadar-theangachadh Beurla is briathrachas. Faodaidh tu na cuspairean a sheòrsachadh a rèir a’ chuspair. Unsubtitled clips from BBC ALBA programmes with a Gaelic transcription, an English translation and vocabulary. You can sort the clips by topic.

Tha Coimhead Gàidhlig ag obrachadh leis an fhaclair. Tagh an taba ‘teacsa Gàidhlig’ agus tagh facal sam bith san teacsa agus fosglaidh am faclair ann an taba ùr agus bidh mìneachadh den fhacal ann. Watch Gaelic is integrated with the dictionary. Select the tab ‘Gaelic text’ and choose any word and the dictionary will open and you will see the English explanation of the Gaelic word.

Video is playing in pop-over.

Map ùr de Bhràgair 's Arnoil

Gaelic Gàidhlig

[Dòmhnall Angaidh Moireasdan – Preseantair] Tha obair a’ dol airson map ùr Gàidhlig a chruthachadh de dhà bhaile air Taobh Siar Leòdhais. ‘S e Urras Coimhearsnachd Bhràgair is Arnoil a th’ air cùl a’ phròiseict. Tha iad ag iarraidh air muinntir an àite tighinn a dh’ fhaicinn taisbeanadh den rannsachadh aca agus cur ri na h-ainmean àite a chruinnich iad gus an gleidheadh airson an ath ghinealaich. Chaidh Eilidh NicLeòid ann dhuinne.

[Eilidh NicLeòid – Neach-aithris] Bha uair ann far an robh ainm aig ar sinnsirean airson gach gleann ‘s gach beann ‘s gach tulach is òs. Ach tha an t-eòlas sin a’ falbh. Cleas iomadach coimhearsnachd eile, tha muinntir Bhràgair ‘s Arnoil a’ feuchainn ri seann ainmean-àite na sgìre a ghleidheadh.

[Ruairidh Moireasdan] Tha am baile againn an-dràsta, Bràgar a Deas, tha pìosan dheth, tha thu a’ tòiseachadh a-staigh anns a’ cheann a-staigh. Tha Sràid an Lòin, Làbost, Cnoc a’ Chàrnain, an Taigh Chùil, Canaigean, a’ Bhuaile agus an Leathad Mòr. Tha ainmean air a h-uile àite a tha sin agus tòrr a bharrachd na sin. Sin an fheadhainn a bha cuimhne agamsa air an-dràst’. Cha robh àite an seo uaireigin nuair a bha mise ag èirigh suas, bha ainm air a h-uile creagan ‘s tuim is geodha sa h-uile càil mun sin. Agus tha e math gun tèid seo a dhèanamh airson gum bi fios aig daoine càite bheil na h-àiteachan sin.

[Eilidh NicLeòid – Neach-aithris] Fhuair urras leasachaidh na sgìre airgead bho Bhòrd na Gàidhlig airson an obair rannsachaidh. Tha iad airson map meud OS a chruthachadh agus cuairtean ùra a chomharrachadh a’ ceangal nan seann ainmean-àite. ‘S e nàdar de cheum chois a bhios ann a dh’innseas sgeulachd mu dhòigh-beatha is dualchas nan daoine a bha uair a’ fuireach ann.

[Eòghainn MacLeòid] Tha na sgeulachdan agus an eachdraidh a tha co-cheangailte ri na h-ainmean sin, tha iadsan cudromach agus tha iad a’ toirt dhuinn barrachd fiosrachaidh air mar a bha daoine beò agus mar sin tha sinn a’ sireadh nan ainmean gus sgeulachd innse. Tha sinn air ìre ruighinn far nach e buileach mapaichean a th’annta ach dealbhan dùthcha a dh’innseas sgeulachd mun bhaile, mun dòigh-beatha a bh’ aig na daoine agus an cultar a bh’ aca.

[Eilidh NicLeòid – Neach-aithris] Bidh an taisbeanadh fosgailte airson mìos eile. Cuiridh iad fàilte chridheil air a h-uile duine ach gu h-àraidh air daoine aig a bheil ainmean-àite a chuireas iad ris a’ mhap. Agus ged nach bi na h-ainmean air bilean dhaoine mar a b’ àbhaist, tha dòchas ann nach tèid iad an dìochuimhn an fheadhainn a thàinig às an dèidh. Eilidh NicLeòid, BBC An Là.

 

 

A new map of Bragar and Arnol

English Beurla

[Donald Morrison] Work is ongoing to create a new map of two villages on the west side of Lewis. The Bragar and Arnol Community Trust are behind the project. They want locals to come and see the exhibition of their findings and contribute place names to those they’ve already collated, in order to preserve them for the next generation. Eilidh MacLeod went there for us.

[Eilidh MacLeod – Reporter] There was a time when our ancestors had a name for each glen, hill, hillock and river mouth. That knowledge is being lost. Like many other communities, the people of Bragar and Arnol are trying to preserve the old place names of the area.

[Roddy Morrison] Our village, South Bragar, there’s areas of it, if you begin inland there’s Sràid an Lòin, Làbost, Cnoc a’ Chàrnain, the Taigh Chùil, Canaigean, a’ Bhuaile and Leathad Mòr. There’s a name for all of these places and many more. Those are just the ones I can remember now. There wasn’t a place when I was growing up that didn’t have a name, every little rock and mound and inlet were named. It’s good that this is being done to let people know where these places are.

[Eilidh MacLeod – Reporter] The area’s community development trust received funding from Bòrd na Gàidhlig for the research. They wish to create an OS sized map and create new walks to connect the old place names. It will be a footpath which will tell a story about the way of life and heritage of those who once lived there.

[Euan MacLeod] The stories and the history behind those names are important and they give us more information on how people lived and therefore, we are looking for place names to tell the story. With the level we’re at, not only are they maps but images of the landscape which tell a story of the village, of the people’s way of life and their culture.

[Eilidh MacLeod – Reporter] The exhibition will be open for another month. They extend a warm welcome to everyone but especially to those with place names to contribute to the map. And although people will no longer have these names at the tip of their tongue like they used to, it is hoped that they won’t be forgotten by those who came after them.

 

 

Map ùr de Bhràgair 's Arnoil

Gaelic Gàidhlig

[Dòmhnall Angaidh Moireasdan – Preseantair] Tha obair a’ dol airson map ùr Gàidhlig a chruthachadh de dhà bhaile air Taobh Siar Leòdhais. ‘S e Urras Coimhearsnachd Bhràgair is Arnoil a th’ air cùl a’ phròiseict. Tha iad ag iarraidh air muinntir an àite tighinn a dh’ fhaicinn taisbeanadh den rannsachadh aca agus cur ri na h-ainmean àite a chruinnich iad gus an gleidheadh airson an ath ghinealaich. Chaidh Eilidh NicLeòid ann dhuinne.

[Eilidh NicLeòid – Neach-aithris] Bha uair ann far an robh ainm aig ar sinnsirean airson gach gleann ‘s gach beann ‘s gach tulach is òs. Ach tha an t-eòlas sin a’ falbh. Cleas iomadach coimhearsnachd eile, tha muinntir Bhràgair ‘s Arnoil a’ feuchainn ri seann ainmean-àite na sgìre a ghleidheadh.

[Ruairidh Moireasdan] Tha am baile againn an-dràsta, Bràgar a Deas, tha pìosan dheth, tha thu a’ tòiseachadh a-staigh anns a’ cheann a-staigh. Tha Sràid an Lòin, Làbost, Cnoc a’ Chàrnain, an Taigh Chùil, Canaigean, a’ Bhuaile agus an Leathad Mòr. Tha ainmean air a h-uile àite a tha sin agus tòrr a bharrachd na sin. Sin an fheadhainn a bha cuimhne agamsa air an-dràst’. Cha robh àite an seo uaireigin nuair a bha mise ag èirigh suas, bha ainm air a h-uile creagan ‘s tuim is geodha sa h-uile càil mun sin. Agus tha e math gun tèid seo a dhèanamh airson gum bi fios aig daoine càite bheil na h-àiteachan sin.

[Eilidh NicLeòid – Neach-aithris] Fhuair urras leasachaidh na sgìre airgead bho Bhòrd na Gàidhlig airson an obair rannsachaidh. Tha iad airson map meud OS a chruthachadh agus cuairtean ùra a chomharrachadh a’ ceangal nan seann ainmean-àite. ‘S e nàdar de cheum chois a bhios ann a dh’innseas sgeulachd mu dhòigh-beatha is dualchas nan daoine a bha uair a’ fuireach ann.

[Eòghainn MacLeòid] Tha na sgeulachdan agus an eachdraidh a tha co-cheangailte ri na h-ainmean sin, tha iadsan cudromach agus tha iad a’ toirt dhuinn barrachd fiosrachaidh air mar a bha daoine beò agus mar sin tha sinn a’ sireadh nan ainmean gus sgeulachd innse. Tha sinn air ìre ruighinn far nach e buileach mapaichean a th’annta ach dealbhan dùthcha a dh’innseas sgeulachd mun bhaile, mun dòigh-beatha a bh’ aig na daoine agus an cultar a bh’ aca.

[Eilidh NicLeòid – Neach-aithris] Bidh an taisbeanadh fosgailte airson mìos eile. Cuiridh iad fàilte chridheil air a h-uile duine ach gu h-àraidh air daoine aig a bheil ainmean-àite a chuireas iad ris a’ mhap. Agus ged nach bi na h-ainmean air bilean dhaoine mar a b’ àbhaist, tha dòchas ann nach tèid iad an dìochuimhn an fheadhainn a thàinig às an dèidh. Eilidh NicLeòid, BBC An Là.

 

 

A new map of Bragar and Arnol

English Beurla

[Donald Morrison] Work is ongoing to create a new map of two villages on the west side of Lewis. The Bragar and Arnol Community Trust are behind the project. They want locals to come and see the exhibition of their findings and contribute place names to those they’ve already collated, in order to preserve them for the next generation. Eilidh MacLeod went there for us.

[Eilidh MacLeod – Reporter] There was a time when our ancestors had a name for each glen, hill, hillock and river mouth. That knowledge is being lost. Like many other communities, the people of Bragar and Arnol are trying to preserve the old place names of the area.

[Roddy Morrison] Our village, South Bragar, there’s areas of it, if you begin inland there’s Sràid an Lòin, Làbost, Cnoc a’ Chàrnain, the Taigh Chùil, Canaigean, a’ Bhuaile and Leathad Mòr. There’s a name for all of these places and many more. Those are just the ones I can remember now. There wasn’t a place when I was growing up that didn’t have a name, every little rock and mound and inlet were named. It’s good that this is being done to let people know where these places are.

[Eilidh MacLeod – Reporter] The area’s community development trust received funding from Bòrd na Gàidhlig for the research. They wish to create an OS sized map and create new walks to connect the old place names. It will be a footpath which will tell a story about the way of life and heritage of those who once lived there.

[Euan MacLeod] The stories and the history behind those names are important and they give us more information on how people lived and therefore, we are looking for place names to tell the story. With the level we’re at, not only are they maps but images of the landscape which tell a story of the village, of the people’s way of life and their culture.

[Eilidh MacLeod – Reporter] The exhibition will be open for another month. They extend a warm welcome to everyone but especially to those with place names to contribute to the map. And although people will no longer have these names at the tip of their tongue like they used to, it is hoped that they won’t be forgotten by those who came after them.

 

 

ainmean-àite

placenames

gleann

glen

tulach

hillock

òs

river mouth

Bràgar

Bragar

ceum-coise

footpath