FaclairDictionary EnglishGàidhlig

News Naidheachdan

B2 - Eadar-mheadhanach Adhartach - Coimhead GàidhligB2 - Upper Intermediate - Watch Gaelic

Criomagan bhidio gun fho-thiotalan bho phrògraman BBC ALBA le tar-sgrìobhadh Gàidhlig, eadar-theangachadh Beurla is briathrachas. Faodaidh tu na cuspairean a sheòrsachadh a rèir a’ chuspair. Unsubtitled clips from BBC ALBA programmes with a Gaelic transcription, an English translation and vocabulary. You can sort the clips by topic.

Tha Coimhead Gàidhlig ag obrachadh leis an fhaclair. Tagh an taba ‘teacsa Gàidhlig’ agus tagh facal sam bith san teacsa agus fosglaidh am faclair ann an taba ùr agus bidh mìneachadh den fhacal ann. Watch Gaelic is integrated with the dictionary. Select the tab ‘Gaelic text’ and choose any word and the dictionary will open and you will see the English explanation of the Gaelic word.

Video is playing in pop-over.

Deireadh bliadhna sònraichte airson Bun-sgoil Ghàidhlig Inbhir Nis

Gaelic Gàidhlig

[Iain Macaonghais – Preseantair] Nise tha na sgoiltean ann an sgìre na Gàidhealtachd uile a’ dùnadh airson an t-samhraidh aig deireadh na seachdain seo, ‘s a’ chlann a’ coimhead air adhart ri iomadh seachdain gun obair dachaigh agus eile. Ach tha e sònraichte airson Bun-sgoil Ghàidhlig Inbhir Nis, chionn ‘s gur e clas a seachd am-bliadhna a’ chiad chlas a chaidh tron Bhun-sgoil uile gu lèir bhon dh’fhosgail an sgoil ann an 2007. Tha Seonaidh MacCoinnich ag aithris.

[Seonaidh MacCoinnich – Neach-aithris] An no dhà mu dheireadh airson nan sgoilearan seo anns a’ Bhun-sgoil. Ach airson a’ chlas seo tha e sònraichte a chionn ‘s gur iad a’ chiad bhliadhna a chaidh tron sgoil Ghàidhlig sa Ghàidhealtachd, Bun-sgoil Ghàidhlig Inbhir Nis, bho clas a h-aon gu clas a seachd. am beachd aca mun sgoil fhàgail?

[Nighean 1] Bha a’ Bhun-sgoil uabhasach math air sàilleabh rinn sinn tòrr rudan ann an Gàidhlig agus rinn sinn tòrr activities a bharrachd air obair anns an sgoil.

[Balach 1] Bha mi ag iarraidh dol dhan Àrd-sgoil airson ùine uabhasach fada oir tha mi a’ fàs uabhasach cleachdte ris an sgoil seo.

[Nighean 2] Tha mi air bhoil ach chan eil mi ag iarraidh fàgail nan caraidean a tha dol gu sgoiltean eile.

[Seonaidh MacCoinnich – Neach-aithris] Stèidhichte sa bhaile-mhòr agus le iomadh pàrant gun fhacal Gàidhlig, ciamar a bha e don chloinn Gàidhlig a thogail?

[Ciorstaidh Nic a’ Bhiocair] Tha iad a’ fàs gu math fileanta agus tha mi smaoineachadh gu bheil e mìorbhaileach mar a tha iad a’ tighinn air adhart leis a’ Ghàidhlig. Tha iad a’ sgrìobhadh stòraidhean gu math fada a-nis, ‘s urrainn dhaibh diofar seòrsa sgrìobhaidh a dhèanamh le bhith rannsachadh agus litrichean agus sgrìobhadh foirmeil agus neo-fhoirmeil agus a’ leughadh nobhailean gu math fada. Tha diofar mòr mòr, nuair a thàinig iad a-steach gu clas a h-aon cha robh iad a’ bruidhinn, cha robh iad a’ còmhradh, cha robh iad a’ sgrìobhadh, cha robh iad a’ leughadh agus a-nis tha na sgilean sin aca.

[Seonaidh MacCoinnich – Neach-aithris] Agus am beachd a th’aig pàrantan aig a bheil Gàidhlig?

[Ceitidh NicDhòmhnall] Tha i gu math nas fileanta anns a’ Ghàidhlig na bhiodh i mura biodh i air tighinn tro foghlam na Gàidhlig anns an sgoil seo. Tha mi smaoineachadh nach biodh a’ Ghàidhlig aice cho math, ‘s cha mhòr nach eil i fileanta.

[Seonaidh MacCoinnich – Neach-aithris] Agus a bheil e nas fheàrr airson a bhith ann an sgoil Ghàidhlig an àite ionad Gàidhlig ann an sgoil Bheurla airson an cànan a thogail?

[Ciorstaidh Nic a’ Bhiocair] Tha mi smaoineachadh gu bheil e dèanamh diofar mhòr chionn ‘s e coimhearsnachd Ghàidhlig tha seo agus tha a h-uile càil mun cuairt orra ann an Gàidhlig agus tha mi smaoineachadh gu bheil iad uile anns an aon t-suidheachadh agus tha fios aca gur e sgoil Ghàidhlig a th’ ann agus tha sin diofraichte bho bhith ann an sgoil Bheurla agus a bhith mar phàirt dhe dìreach ionad bheag.

[Ceitidh NicDhòmhnall] Fada nas fheàrr. Tha a’ Ghàidhlig ga bruidhinn, bha còir aice a bhith ga bruidhinn fad na h-ùine am broinn na sgoile agus tha a’ chlann a’ cluinntinn Gàidhlig fad na h-ùine.

[Seonaidh MacCoinnich – Neach-aithris] Nuair a dh’fhosgail an sgoil bha faisg air ceud uile gu lèir a’ dol ann. An-diugh tha barrachd is ceud san Sgoil Àraich a-mhàin. Ach airson na cloinne seo, tha e air an cùlaibh ‘s iad a’ gluasad suas chun na h-ath ìre. Seonaidh MacCoinnich, BBC An Là, Inbhir Nis.

 

 

The end of an special year for Inverness Gaelic Primary School

English Beurla

[Iain Macinnes – Presenter] Highland schools close this weekend and children will be looking forward to many weeks without homework. But it’s a special time for Bun-sgoil Ghàidhlig Inbhir Nis as the Primary Sevens are the first clas to have gone through their entire primary in the school from when it opened in 2007. Seonaidh MacKenzie reports.

[Seonaidh MacKenzie – Reporter] The last few days of school for these Primary pupils. But for this clas, it’s special as they are the first ones who have gone through their entire primary, class one - seven, in the Highlands Gaelic school, Bun-sgoil Ghàidhlig Inbhir Nis. What are their thoughts on leaving the school?

[Girl 1] Primary school was really good because we did lots of things in Gaelic and lots of extra-curricular activities.

[Boy 1] I’ve been wanting to go to High School for a while now as I’m getting very used to this school.

[Girl 2] I am excited but I don’t want to leave my friends who are going to other schools.

[Seonaidh MacKenzie – Reporter] Based in the city with many parents without a word of Gaelic, what was it like for this children learning Gaelic?

[Kirsty MacVicar] The are becoming very fluent and I think the progress they have made with Gaelic is excellent. They are now writing long stories, they are capable of different types of writing, research, writing letters, formal and informal writing and are reading long novels. There is a huge difference in them, when they started in Primary One they couldn’t speak, write or read Gaelic and now they have those skills.

[Seonaidh MacKenzie – Reporter] And thoughts of parents who do have Gaelic?

[Katie MacDonald] She is becoming more and more fluent in Gaelic, more so than she would have been if she hadn’t been through Gaelic Medium Education in this school. I don’t think then her Gaelic would have been so good, she’s almost fluent.

[Seonaidh MacKenzie – Reporter] And is it better for picking up the language being in a Gaelic School rather than a Gaelic Unit in a mainstream school?

[Kirsty MacVicar] I think it makes a big difference as this is a Gaelic community, everything that surrounds them is in Gaelic and everyone is in the same boat, they are aware that being in a Gaelic school is unique in comparison to being in a Gaelic unit in a mainstream school.

[Katie MacDonald] Oh it’s much better. Gaelic is spoken here, she is encouraged to speak Gaelic all time in school and the children are hearing Gaelic all the time.

[Seonaidh MacKenzie – Reporter] When this school opened there were almost one hundred attending. Today there are more than a hundred in the Pre-school alone. But for these children, they are moving on up to the next stage of their lives. Seonaidh MacKenzie, BBC An Là, Inverness.

 

 

Deireadh bliadhna sònraichte airson Bun-sgoil Ghàidhlig Inbhir Nis

Gaelic Gàidhlig

[Iain Macaonghais – Preseantair] Nise tha na sgoiltean ann an sgìre na Gàidhealtachd uile a’ dùnadh airson an t-samhraidh aig deireadh na seachdain seo, ‘s a’ chlann a’ coimhead air adhart ri iomadh seachdain gun obair dachaigh agus eile. Ach tha e sònraichte airson Bun-sgoil Ghàidhlig Inbhir Nis, chionn ‘s gur e clas a seachd am-bliadhna a’ chiad chlas a chaidh tron Bhun-sgoil uile gu lèir bhon dh’fhosgail an sgoil ann an 2007. Tha Seonaidh MacCoinnich ag aithris.

[Seonaidh MacCoinnich – Neach-aithris] An no dhà mu dheireadh airson nan sgoilearan seo anns a’ Bhun-sgoil. Ach airson a’ chlas seo tha e sònraichte a chionn ‘s gur iad a’ chiad bhliadhna a chaidh tron sgoil Ghàidhlig sa Ghàidhealtachd, Bun-sgoil Ghàidhlig Inbhir Nis, bho clas a h-aon gu clas a seachd. am beachd aca mun sgoil fhàgail?

[Nighean 1] Bha a’ Bhun-sgoil uabhasach math air sàilleabh rinn sinn tòrr rudan ann an Gàidhlig agus rinn sinn tòrr activities a bharrachd air obair anns an sgoil.

[Balach 1] Bha mi ag iarraidh dol dhan Àrd-sgoil airson ùine uabhasach fada oir tha mi a’ fàs uabhasach cleachdte ris an sgoil seo.

[Nighean 2] Tha mi air bhoil ach chan eil mi ag iarraidh fàgail nan caraidean a tha dol gu sgoiltean eile.

[Seonaidh MacCoinnich – Neach-aithris] Stèidhichte sa bhaile-mhòr agus le iomadh pàrant gun fhacal Gàidhlig, ciamar a bha e don chloinn Gàidhlig a thogail?

[Ciorstaidh Nic a’ Bhiocair] Tha iad a’ fàs gu math fileanta agus tha mi smaoineachadh gu bheil e mìorbhaileach mar a tha iad a’ tighinn air adhart leis a’ Ghàidhlig. Tha iad a’ sgrìobhadh stòraidhean gu math fada a-nis, ‘s urrainn dhaibh diofar seòrsa sgrìobhaidh a dhèanamh le bhith rannsachadh agus litrichean agus sgrìobhadh foirmeil agus neo-fhoirmeil agus a’ leughadh nobhailean gu math fada. Tha diofar mòr mòr, nuair a thàinig iad a-steach gu clas a h-aon cha robh iad a’ bruidhinn, cha robh iad a’ còmhradh, cha robh iad a’ sgrìobhadh, cha robh iad a’ leughadh agus a-nis tha na sgilean sin aca.

[Seonaidh MacCoinnich – Neach-aithris] Agus am beachd a th’aig pàrantan aig a bheil Gàidhlig?

[Ceitidh NicDhòmhnall] Tha i gu math nas fileanta anns a’ Ghàidhlig na bhiodh i mura biodh i air tighinn tro foghlam na Gàidhlig anns an sgoil seo. Tha mi smaoineachadh nach biodh a’ Ghàidhlig aice cho math, ‘s cha mhòr nach eil i fileanta.

[Seonaidh MacCoinnich – Neach-aithris] Agus a bheil e nas fheàrr airson a bhith ann an sgoil Ghàidhlig an àite ionad Gàidhlig ann an sgoil Bheurla airson an cànan a thogail?

[Ciorstaidh Nic a’ Bhiocair] Tha mi smaoineachadh gu bheil e dèanamh diofar mhòr chionn ‘s e coimhearsnachd Ghàidhlig tha seo agus tha a h-uile càil mun cuairt orra ann an Gàidhlig agus tha mi smaoineachadh gu bheil iad uile anns an aon t-suidheachadh agus tha fios aca gur e sgoil Ghàidhlig a th’ ann agus tha sin diofraichte bho bhith ann an sgoil Bheurla agus a bhith mar phàirt dhe dìreach ionad bheag.

[Ceitidh NicDhòmhnall] Fada nas fheàrr. Tha a’ Ghàidhlig ga bruidhinn, bha còir aice a bhith ga bruidhinn fad na h-ùine am broinn na sgoile agus tha a’ chlann a’ cluinntinn Gàidhlig fad na h-ùine.

[Seonaidh MacCoinnich – Neach-aithris] Nuair a dh’fhosgail an sgoil bha faisg air ceud uile gu lèir a’ dol ann. An-diugh tha barrachd is ceud san Sgoil Àraich a-mhàin. Ach airson na cloinne seo, tha e air an cùlaibh ‘s iad a’ gluasad suas chun na h-ath ìre. Seonaidh MacCoinnich, BBC An Là, Inbhir Nis.

 

 

The end of an special year for Inverness Gaelic Primary School

English Beurla

[Iain Macinnes – Presenter] Highland schools close this weekend and children will be looking forward to many weeks without homework. But it’s a special time for Bun-sgoil Ghàidhlig Inbhir Nis as the Primary Sevens are the first clas to have gone through their entire primary in the school from when it opened in 2007. Seonaidh MacKenzie reports.

[Seonaidh MacKenzie – Reporter] The last few days of school for these Primary pupils. But for this clas, it’s special as they are the first ones who have gone through their entire primary, class one - seven, in the Highlands Gaelic school, Bun-sgoil Ghàidhlig Inbhir Nis. What are their thoughts on leaving the school?

[Girl 1] Primary school was really good because we did lots of things in Gaelic and lots of extra-curricular activities.

[Boy 1] I’ve been wanting to go to High School for a while now as I’m getting very used to this school.

[Girl 2] I am excited but I don’t want to leave my friends who are going to other schools.

[Seonaidh MacKenzie – Reporter] Based in the city with many parents without a word of Gaelic, what was it like for this children learning Gaelic?

[Kirsty MacVicar] The are becoming very fluent and I think the progress they have made with Gaelic is excellent. They are now writing long stories, they are capable of different types of writing, research, writing letters, formal and informal writing and are reading long novels. There is a huge difference in them, when they started in Primary One they couldn’t speak, write or read Gaelic and now they have those skills.

[Seonaidh MacKenzie – Reporter] And thoughts of parents who do have Gaelic?

[Katie MacDonald] She is becoming more and more fluent in Gaelic, more so than she would have been if she hadn’t been through Gaelic Medium Education in this school. I don’t think then her Gaelic would have been so good, she’s almost fluent.

[Seonaidh MacKenzie – Reporter] And is it better for picking up the language being in a Gaelic School rather than a Gaelic Unit in a mainstream school?

[Kirsty MacVicar] I think it makes a big difference as this is a Gaelic community, everything that surrounds them is in Gaelic and everyone is in the same boat, they are aware that being in a Gaelic school is unique in comparison to being in a Gaelic unit in a mainstream school.

[Katie MacDonald] Oh it’s much better. Gaelic is spoken here, she is encouraged to speak Gaelic all time in school and the children are hearing Gaelic all the time.

[Seonaidh MacKenzie – Reporter] When this school opened there were almost one hundred attending. Today there are more than a hundred in the Pre-school alone. But for these children, they are moving on up to the next stage of their lives. Seonaidh MacKenzie, BBC An Là, Inverness.

 

 

stèidhichte

based

fileanta

fluent

foirmeil

formal

neo-fhoirmeil

informal

Sgoil-àraich

Nursery school