FaclairDictionary EnglishGàidhlig

980: Donald Alexander Mackenzie (4) 980: Dòmhnall Alasdair MacCoinnich (4)

B1 - Intermediate - The Little LetterB1 - Eadar-mheadhanach - An Litir Bheag

Litir shìmplidh sheachdaineach do luchd-ionnsachaidh le clàr-fuaime, tar-sgrìobhadh is eadar-theangachadh. A simple weekly letter to Gaelic learners with audio, transcription and translation.

Tha an litir bheag ag obrachadh leis an fhaclair. Tagh an taba ‘teacsa Gàidhlig’ agus tagh facal sam bith san teacsa agus fosglaidh am faclair ann an taba ùr agus bidh mìneachadh den fhacal ann. The little letter is integrated with the dictionary. Select the tab ‘Gaelic text’ and choose any word and the dictionary will open and you will see the English explanation of the Gaelic word.

Audio is playing in pop-over.

Dòmhnall Alasdair MacCoinnich (4)

Gaelic Gàidhlig

Bha mi ag innse dhuibh mu Aonghas agus Brìde ann am Wonder Tales from Scottish Myth and Legend le Dòmhnall Alasdair MacCoinnich. B’ e Aonghas mac na Caillich Bheura, Banrigh a’ Gheamhraidh. Bha e a’ fuireach fad a’ gheamhraidh ann an Eilean Uaine an Iar far nach tig seann aois air duine.

Chunnaic Aonghas Brìde ann an aisling an toiseach. Bhruidhinn e ri Rìgh an Eilein Uaine mu a deidhinn. ‘Feumaidh mi dhol ga lorg an-dràsta,’ ars Aonghas.

‘Tha am Faoilleach ann,’ fhreagair an Rìgh. ‘Chan eil e iomchaidh.’

‘Cuiridh mi geas air a’ mhuir agus air an tìr,’ thuirt Aonghas. ‘Bheir mi trì latha iasaid bhon Lùnastal don Fhaoilleach.’ Rinn e sin agus bha trì latha àlainn aca. Ach cha do lorg e Brìde. Thill e dhachaigh.

Nuair a bha flùraichean an earraich air nochdadh, dh’fheuch Aonghas a-rithist. An turas seo, lorg e Brìde anns a’ chaisteal far an robh i am bràighdeanas. ‘Thàinig mi airson do shaoradh,’ thuirt e.

‘Bho seo a-mach, bidh daoine a’ cuimhneachadh an latha seo mar Latha Brìde,’ ars Aonghas. Bha i fhèin gu math toilichte.

Thàinig sìthichean airson fàilte a chur air Brìde. B’ e am bigean-Brìde a’ chiad eun a chuir fàilte oirre. Agus, air a’ chladach, chuir am Brìdean no Gille-Brìde fàilte oirre.

Phòs Aonghas agus Brìde ann an lùchairt Banrigh nan Sìthichean. Cha robh a’ Chailleach Bheura toilichte. Nuair a chunnaic i am feur a’ fàs bha an cuthach oirre.

Bha each dubh aice. Leum i air muin an eich agus dh’fheuch i ri Aonghas a lorg. Ach theich Aonghas agus Brìde.

Chruthaich a’ Chailleach gaothan cronail. An toiseach bha an Fheadag. Bha clachan-meallain na cois. Mhair i trì latha. Chaidh caoraich agus uain a mharbhadh leis an fhuachd.

An uair sin, bha a’ Ghobag. Bha i mar ghob eòin, a’ gobachadh air a h-uile rud. Mhair i naoi latha. An uair sin, bha an Sguabag ann. Reub a’ ghaoth sin geugan far nan craobh. Ach an do bhuannaich a’ Chailleach Bheura? Chì sinn nuair a chuireas mi crìoch air na stòiridhean seo an-ath-sheachdain.

Donald Alexander Mackenzie (4)

English Beurla

I was telling you about Angus and Bride in ‘Wonder Tales from Scottish Myth and Legend’ by Donald Alexander Mackenzie. Angus was a son of the Cailleach Bheur, queen of the winter. He was living all winter long in the Green Isle of the West where nobody grows old.

Angus initially saw Bride in a dream. He spoke to the King of the Green Isle about her. ‘I must go and find her just now,’ said Angus.

‘It is the wolf-month (mid Jan to mid Feb),’ replied the King. ‘It’s not appropriate.’

‘I’ll put a spell on the sea and on the land,’ said Angus. ‘I’ll take three borrowing days from Lammas (August) to the wolf-month.’ He did that and they had three beautiful days. But he did not find Bride. He went home.

When the spring flowers had appeared, Angus tried again. This time, he found Bride in the castle where she was kept captive. ‘I came to free you,’ he said.

‘From here on, people will remember this day as Bride’s day,’ said Angus. She was very pleased.

Fairies came to welcome Bride. The linnet ‘Bride’s little bird’ was the first bird to welcome her. And, on the shore, the oystercatcher ‘Bride’s bird’ or ‘Bride’s servant’ welcomed her.

Angus and Bride married in the Fairy Queen’s palace. The Cailleach Bheura was not pleased. When she saw the grass growing, she was furious.

She had a black horse. She jumped on the horse’s back and tried to find Angus. But Angus and Bride fled.

The Cailleach created damaging winds. To begin with, there was ‘the whistler’. It was accompanied by hailstones. Sheep and lambs were killed by the cold.

Then there was the ‘sharp-billed wind’. It was like a bird’s beak, pecking everything. It lasted nine days. Then there was ‘the sweeper’. That wind ripped branches from the trees. But did the Cailleach Bheura win? We’ll see when I conclude these stories next week.

Dòmhnall Alasdair MacCoinnich (4)

Gaelic Gàidhlig

Bha mi ag innse dhuibh mu Aonghas agus Brìde ann am Wonder Tales from Scottish Myth and Legend le Dòmhnall Alasdair MacCoinnich. B’ e Aonghas mac na Caillich Bheura, Banrigh a’ Gheamhraidh. Bha e a’ fuireach fad a’ gheamhraidh ann an Eilean Uaine an Iar far nach tig seann aois air duine.

Chunnaic Aonghas Brìde ann an aisling an toiseach. Bhruidhinn e ri Rìgh an Eilein Uaine mu a deidhinn. ‘Feumaidh mi dhol ga lorg an-dràsta,’ ars Aonghas.

‘Tha am Faoilleach ann,’ fhreagair an Rìgh. ‘Chan eil e iomchaidh.’

‘Cuiridh mi geas air a’ mhuir agus air an tìr,’ thuirt Aonghas. ‘Bheir mi trì latha iasaid bhon Lùnastal don Fhaoilleach.’ Rinn e sin agus bha trì latha àlainn aca. Ach cha do lorg e Brìde. Thill e dhachaigh.

Nuair a bha flùraichean an earraich air nochdadh, dh’fheuch Aonghas a-rithist. An turas seo, lorg e Brìde anns a’ chaisteal far an robh i am bràighdeanas. ‘Thàinig mi airson do shaoradh,’ thuirt e.

‘Bho seo a-mach, bidh daoine a’ cuimhneachadh an latha seo mar Latha Brìde,’ ars Aonghas. Bha i fhèin gu math toilichte.

Thàinig sìthichean airson fàilte a chur air Brìde. B’ e am bigean-Brìde a’ chiad eun a chuir fàilte oirre. Agus, air a’ chladach, chuir am Brìdean no Gille-Brìde fàilte oirre.

Phòs Aonghas agus Brìde ann an lùchairt Banrigh nan Sìthichean. Cha robh a’ Chailleach Bheura toilichte. Nuair a chunnaic i am feur a’ fàs bha an cuthach oirre.

Bha each dubh aice. Leum i air muin an eich agus dh’fheuch i ri Aonghas a lorg. Ach theich Aonghas agus Brìde.

Chruthaich a’ Chailleach gaothan cronail. An toiseach bha an Fheadag. Bha clachan-meallain na cois. Mhair i trì latha. Chaidh caoraich agus uain a mharbhadh leis an fhuachd.

An uair sin, bha a’ Ghobag. Bha i mar ghob eòin, a’ gobachadh air a h-uile rud. Mhair i naoi latha. An uair sin, bha an Sguabag ann. Reub a’ ghaoth sin geugan far nan craobh. Ach an do bhuannaich a’ Chailleach Bheura? Chì sinn nuair a chuireas mi crìoch air na stòiridhean seo an-ath-sheachdain.

PDF

Download the text of this week's letter as a PDF:Thoir a-nuas Litir mar PDF:

Download File

PDF documents are especially suited for printing out. Most computers can open PDF files, but if you have problems viewing them you may need to install reader software such as Tha faidhleachan PDF gu sònraichte math airson clò-bhualadh. Tha e furasta gu leòr do chuid de choimpiutairean faidhleachan PDF fhosgladh, ach ma tha trioblaid agad ‘s dòcha gum biodh e feumail bathar-bog mar Adobe Acrobat Reader. fhaighinn.

Litir do Luchd-ionnsachaidh

This letter corresponds to Tha an Litir seo a’ buntainn ri Litir do Luchd-ionnsachaidh 1284

Podcast

BBC offers this litir as a podcast: Visit the programme page for more info and to download or subscribe. Tha am BBC a’ tabhainn seo mar podcast. Tadhail air an duilleag-phrògraim airson barrachd fiosrachaidh no airson podcast fhaighinn

Other letters Litrichean eile